Theo đó, có 41 hồ sơ ứng viên
GS, PGS chưa đủ điều kiện để công nhận. Ông Nguyễn Huy Bằng, Chánh
Thanh tra Bộ GD&ĐT trao đổi một số thông tin xung quanh kết quả này.
-
Ông có thể cho biết quá trình làm việc của Thanh tra Bộ GD&ĐT để dẫn đến
kết quả 41 hồ sơ chưa đủ điều kiện công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS?
Thực
hiện nhiệm vụ Bộ trưởng Bộ GD&ĐT giao, Thanh tra Bộ đã chủ trì
kiểm tra hồ sơ của 94 ứng viên GS, PGS theo danh sách Hội đồng chức danh giáo
sư nhà nước cung cấp.
Chúng
tôi đã tập trung xem xét thận trọng, khách quan và đối chiếu quy định của pháp
luật để nhận định đối với từng trường hợp. Trước hết, Đoàn kiểm tra đã tổ chức
rà soát hồ sơ từng ứng viên; có văn bản đề nghị từng ứng viên giải trình, làm
rõ những vấn đề trong hồ sơ; gửi yêu cầu đến các cơ sở giáo dục có chứng nhận
giờ giảng cho ứng viên, báo cáo về việc ứng viên đã giảng dạy tại trường mình.
Chúng tôi đã chia thành 6 nhóm, đi đến các cơ sở có những vấn đề cần xác minh.
Thực
tế, có những ứng viên giảng dạy tại 4-5 cơ sở; có cơ sở xác nhận cho 4 -5 ứng
viên, do đó, chúng tôi chọn cơ sở nào có nhiều ứng viên, chỗ nào cần làm rõ, tổ
chức làm việc trực tiếp với ứng viên. Một số ứng viên gọi điện chia sẻ, trao
đổi làm rõ vấn đề trước khi báo cáo, giải trình.
Trên
cơ sở những thông tin ban đầu như vậy, Thanh tra Bộ đã báo cáo Bộ trưởng và Bộ
trưởng đề nghị Thường trực Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước cùng chúng tôi
làm việc với các Hội đồng ngành trước khi đi đến kết luận cuối cùng: đề nghị
công nhận 53 ứng viên và không công nhận 41 ứng viên.
-
Đâu là nguyên nhân chính khiến 41 hồ sơ ứng viên không đủ tiêu chuẩn công nhận
chức danh GS, PGS, thưa ông?
Chúng
tôi không có thẩm quyền, không có khả năng đánh giá về chuyên môn nhưng từ hồ
sơ của ứng viên, thấy có các vấn đề như sau:
Hồ
sơ của ứng viên không chuẩn xác, vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 12 Thông tư
số 16/2009/TT-BGDĐT quy định chi tiết việc xét công nhận, hủy bỏ công nhận đạt
tiêu chuẩn, bổ nhiệm, miễn nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư (ứng
viên phải chịu trách nhiệm về sự chuẩn xác của hồ sơ và bản chụp kèm theo).
Khi
xem xét các hồ sơ, nếu có sự không chuẩn xác nhỏ, mang tính kỹ thuật, chúng tôi
chỉ ghi chép để rút kinh nghiệm. Nhưng những sai sót không chuẩn xác, ảnh hưởng
đến bản chất vấn đề thì cần sử dụng để đánh giá. Ví dụ, quy định ứng viên thỉnh
giảng phải có hợp đồng và thanh lý hợp đồng hoặc xác nhận của Thủ trưởng cơ sở
giảng dạy thì nhiều hồ sơ không có hợp đồng, hoặc có hợp đồng nhưng không có
thanh lý hợp đồng; hợp đồng môn này nhưng thanh lý lại ghi môn khác; không có
minh chứng đã thực giảng theo Hợp đồng; thậm chí làm mới hợp đồng cho nhiều năm
trước đó... thì không có cơ sở pháp lý và thực tiễn khẳng định ứng viên có
giảng dạy hay không!
Có
ứng viên kê khai là tác giả giáo trình trong hồ sơ để được tính điểm. Tuy
nhiên, khi xác minh thì thấy giáo trình này chưa được người đứng đầu cơ sở giáo
dục có quyết định lựa chọn sử dụng mà theo quy định của pháp luật thì chỉ được
công nhận giáo trình khi người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học lựa chọn để sử
dụng.
Có
trường hợp vi phạm quy định thâm niên. Ví dụ, quy định GS, PGS phải tính giờ
giảng đối với trình độ đại học trở lên thì có người kê khai cả giờ dạy chương
trình bồi dưỡng chẳng hạn... Nếu trừ số giờ đó đi thì không đủ giờ dạy, không
đủ thâm niên theo quy định.
-
Vậy là có trường hợp gian dối ở đây?
Nếu
thanh tra thời gian dài, chúng ta phải kết luận rất kỹ càng về nguyên nhân,
động cơ. Tuy nhiên, trong phạm vi kiểm tra, chúng tôi nhìn đầu tiên là về sự
việc khách quan của hồ sơ để kết luận. Trong đề xuất của chúng tôi, chủ yếu
dùng quy định "Ứng viên phải chịu trách nhiệm về sự chuẩn xác của hồ
sơ" hoặc quy định việc xác nhận thâm niên đào tạo phải “ghi rõ tên môn
học, trình độ đào tạo, khối lượng giảng dạy…” để đánh giá chứ chưa đi sâu về
đánh giá động cơ.
Có
điều đáng tiếc là nhiều nhà khoa học của chúng ta chưa bám sát các quy định về
thỉnh giảng đã được quy định trong Thông tư 44/2011/TT-BGDDT, chưa chú trọng
việc xác lập và lưu trữ hồ sơ, thậm chí ký cả ký vào các văn bản không đúng sự
thật… dẫn đến những điều đáng tiếc xảy ra.
-
Từ sự việc này, ông có kiến nghị, đề xuất gì trong việc xét công nhận đạt tiêu
chuẩn chức danh GS, PGS?
Chúng
tôi đã kiến nghị một số vấn đề sau:
Một
là, Bộ GD&ĐT sớm hoàn thiện trình Thủ tướng Chính phủ ban hành quy định mới
về xét GS, PGS thay cho quy định hiện hành.
Hai
là, kiến nghị Bộ GD&ĐT có hình thức chấn chỉnh các cơ sở giáo dục chưa thực
hiện tốt các quy định về thỉnh giảng, không thận trọng hoặc có vi phạm trong
việc xác nhận giờ giảng cho ứng viên.
Ba
là, kiến nghị Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước có giải pháp rút kinh nghiệm
đối với các Hội đồng cơ sở, Hội đồng ngành - liên ngành có hồ sơ ứng viên chưa
đảm bảo quy định.
-
Xin cảm ơn ông!
Theo Hiếu
Nguyễn (Báo GD&TĐ)